Afstudeerproject bij Green Engineers afgerond

Jelmer en Joost onderzochten invasieve exoten

Van februari tot en met juli 2020 hebben Joost Eertman en Jelmer Eggens, beide studenten Tuin- en Landschapsinrichting aan Hogeschool Van Hall Larenstein, voor Green Engineers onderzoek gedaan naar invasieve exoten. Zij hebben zich specifiek gericht op de terrestrische exoten. Dit zijn exoten die op het land leven. Voorbeelden hiervan zijn de Japanse duizendknoop en reuzenberenklauw.

Op basis van een plan van aanpak zijn ze begonnen aan het praktijkonderzoek waarin de hoofdvraag “Welke tactische richtlijnen, voortkomend uit strategisch niveau, kunnen gemeenten hanteren op het gebied van het beheren van terrestrische exoten, zodat deze optimaal aansluiten op de operationeel uitvoerbaarheid?” centraal stond.

Bijbehorende deelvragen zijn onderzocht met behulp van de triangulatiemethode (literatuur, observatie en experts). In de eerste twee deelvragen is onderzoek gedaan naar de relevante wet- en regelgeving. Hieruit blijkt dat een drietal internationale verdragen ten grondslag liggen. De Europese Unie heeft de EU-verordening 1143/2014 opgesteld waarin regels zijn opgenomen om invasieve exoten op het gebied van flora en fauna terug te dringen en de maatschappij en natuur te beschermen. In Nederland is deze verordening deels gedecentraliseerd in de Wet natuurbescherming. Hierdoor ligt de verantwoording in het treffen van maatregelen bij de provincies.

Op tactisch niveau ontbraken er eenduidige richtlijnen voor gemeenten, terwijl ze op basis van de Algemene wet bestuursrecht en de gemeentewet zorgplicht voor hun inwoners hebben. Op basis van vijf afwegingen, zoals blijkt uit deelvraag drie, hebben Joost en Jelmer een stappenplan ontwikkeld (zie figuur 1). De afwegingen voor gemeenten zijn:

• financiële middelen;
• volksgezondheid;
• communicatie;
• impact op natuurwaarden en biodiversiteit;
• civiele constructies.

Het stappenplan bundelt informatie en helpt de beleidsmedewerker en/of groenbeheerder in het maken van weloverwogen keuzes. Tevens geeft het stappenplan richtlijnen voor het opzetten van een gebiedsgerichte aanpak waarmee gezorgd kan worden voor een bestuurlijke inbedding.

Het stappenplan is verwerkt in een ‘werkbare’ tool die met behulp van Excel te doorlopen is. Uit de laatste deelvraag bleek dat hieraan behoefte was. De tool is opgezet voor vijf wijdverspreide terrestrische exoten zoals de provincie Gelderland deze heeft samengesteld. Het gaat om de Japanse duizendknoop, Canadese guldenroede, late guldenroede, reuzenberenklauw en de reuzenbalsemien. De tool is getest tijdens een praktijkcase, om te kijken of de tool zijn meerwaarde heeft.

Tijdens het traject heeft Bjorn Nijhuis namens Green Engineers Joost en Jelmer begeleidt. Joost en Jelmer kijken terug op een prettige samenwerking. Het was voor hen mogelijk om eigen initiatieven te ontplooien en daarbij zo nodig contact te zoeken met derden om de kwaliteit van de afstudeerfase te verhogen.

Figuur 1: Stappenplan in de aanpak van terrestrische exoten

Reuzenberenklauw

De tool

Mocht u meer informatie willen over het onderzoek of over de uitwerking van een gebiedsgerichte aanpak, dan kunt u contact opnemen met de Bjorn Nijhuis.

Bjorn is bereikbaar via: 06 30 21 18 45, of via bjorn@greenengineers.nl